Transformacija kroz koju prolazi majčinsko tijelo tokom trudnoće je zaista nevjerovatna. Međutim, nakon samog porođaja se u mnogom mijenja psiha i ponašanje majke što je u direktnoj vezi sa hormonskim statusom. Na ponašanje i psihički život majke utiču hormoni što može biti u velikoj neravnoteži u odnosu na svakodnevne obaveze sa kojima se majke susreću.
Estrogen i progesteron
Sadržaj:
Najveći dio hormonske neravnoteže koja se događa nakon porođaja izazvan je upravo dominacijom estrogena, glavnog ženskog polnog hormona. Tokom trudnoće, placenta u velikim količinama proizvodi progesteron, drugi ženski polni hormon koji zajedno s estrogenom djeluje u svim važnim procesima u ženinom tijelu (npr. regulaciji menstrualnog ciklusa, nastajanju i održavanju trudnoće), ali takođe djeluje na podizanje raspoloženja.
Međutim, nakon samog porođaja, progesteron naglo pada na mnogo manje nivoe koje je žena imala prije trudnoće. Takva nagla promjena može uzrokovati snažan pad raspoloženja. S tim u vezi, nivo estrogena ostaje i dalje visok zbog čega se narušava ravnoteža između njega i njegovog glavnog saradnika u svim ženskim procesima – progesterona.
Dominacija estrogena može uticati na pojavu teških menstrualnih grčeva, nepravilnih i neredovitih ciklusa te na dobijanje na težini. Isto tako, utiče na pojavu anksioznih, depresivnih i paničnih raspoloženja koji mogu uzrokovati brojne druge probleme.
Hormonska neravnoteža
Osim što je nakon porođaja potreban opravak tijela, tako je i majci potrebno psihičko mirovanje koje joj često nije omogućeno zato što je okružena stalnim gostima. Bez obzira na najbolje namjere, gosti svojim posjetama neposredno nakon porođaja mogu više odmoći nego pomoći u navikavanju na nastale promjene.
Pritom mogu nastati brojne posljedice hormonske neravnoteže nakon porođaja na koje je izuzetno teško kasnije uticati:
• hipotireoza – dominacija estrogena utiče na to da jetra proizvodi povećanu razinu globulina koji veže štitnu žlijezdu zbog čega ona smanjuje svoje funkcije,
• smanjene funkcije nadbubrežne žlijezde – globulin veže na sebe kortizol zbog čega se mogu pojaviti simptomi umora, depresije, anksioznosti, gubitka kose, suve kože, migrena ili grčeva,
• povećanje osjetljivosti na pojavu alergija,
• poremećaji spavanja,
• hronični umor i iscrpljenost.
Neke fizičke promjene koje su u vezi sa hormonskim statusom
Zbog visokog nivoa estrogena, trudnica obično ima sjajnu i gustu kosu, ali kad se nivo hormona poslije porođaja smanji, kosa često počinje da opada više nego prije. Međutim, poslije šest mjeseci sve se vraća u normalu.
Normalno je da žena i do osam nedjelja poslije porođaja može da ima krvarenje koje je karakteristično za posljednje dane menstrualnog ciklusa, ali ne bi trebalo da osjeća bolove. Takođe, krvarenje ne bi smjelo da bude preobilno i neprijatnog mirisa.
Težina može da prouzrokuje otečena stopala. Većina žena se ubrzo vrati na prethodni broj cipela.
Ljekari preporučuju suzdržavanje od seksa u prvih šest nedjelja poslije porođaja. Ovo se odnosi ne samo na žene koje su rodile vaginalno, nego i na one koje su rodile carskim rezom.